Στην ημερίδα με θέμα την Ελληνική Μόδα και τη Βιομηχανία της Ένδυσης καθώς και το ρόλο της Πολιτείας στον κλάδο αυτό, που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 15 Απριλίου στo πλαίσιο της 3ης Διεθνούς Εβδομάδας Μόδας, Athens Xclusive Designers Week, παρουσιάστηκε από την κ.Σοφία Παντουβάκη η έκθεση «Ενδύεσθαι».
Η ομιλία της είναι η εξής:«Για όσους έχετε το Πρόγραμμα εξ αρχής θα δείτε ότι ουσιαστικά εγώ σήμερα αντικαθιστώ την παρουσία και την ομιλία που θα είχε η κα Ιωάννα Παπαντωνίου η από μία έκθεση με τον τίτλο «Ενδύεσθαι», η οποία πραγματοποιήθηκε το Δεκέμβριο του 2007 και Ιανουάριο του 2008 στη Λεμεσό της Κύπρου, στο κέντρο Ευαγόρα Λανίτη από το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα σε συνεργασία με το Ίδρυμα «Ευαγόρα και Κάθλιν Λανίτη».
Το σκεπτικό της έκθεσης αυτής συμπίπτει μ’ ένα γενικότερο σκεπτικό, μια φιλοσοφία που υποστηρίζεται όχι μόνο από την κα Παπαντωνίου αλλά από την Ελληνική Εταιρεία Ενδυμασιολογίας γενικότερα και αφορά τις σκέψεις για τη δημιουργία ενός Μουσείου Πολιτισμού το Ενδύματος.
Θα σας διαβάσω σύντομα το εισαγωγικό κείμενο της κας Παπαντωνίου από την έκθεση, το οποίο δείχνει κάποια στοιχεία από τη φιλοσοφία και το οποίο έχετε και στα χέρια σας και λέει ότι: 
«Η ενδυματολογία είναι η μελέτη των ενδυμάτων από ιστορική, οικονομική, ψυχολογική, κοινωνιολογική, γεωγραφική και κατασκευαστική σκοπιά. Ένδυμα είναι κάθε τι με το οποίο σκεπάζουμε το σώμα, ενώ ενδυμασία το σύνολο των εξωτερικών κυρίως ενδυμάτων. Πηγές της ενδυματολογικής έρευνας είναι τα ενδύματα αυτά καθαυτά, τα γραπτά μνημεία, ο προφορικός λόγος, οι καλλιτεχνικές απεικονίσεις, τα κάθε λογής σχέδια και τα κάθε είδους φωτογραφικά και κινηματογραφικά ντοκουμέντα.
Πριν εκατομμύρια χρόνια, τα ανθρώπινα όντα λες και βγήκαν από το δοσμένο φυσικό τους περίβλημα, για να μεταμορφωθούν σε αφύσικα όντα και να δώσουν όψη σε μια υπερ-φύση που θα εξέφραζε την αντίληψη του εαυτού τους ως δαιμόνια, ως πνεύματα, ως αγγέλους. Αυτό χαρακτηρίζει την ανθρωπότητα από τότε μέχρι σήμερα. Η οπτική σχέση 
μαγείας και τέχνης, η βάση της θρησκείας, της μαγείας, της τέχνης. Η αυτογνωσία μέσα από το ορατό σχήμα. Το μονοπάτι της μαγείας που οδηγεί πέρα από τα εγκόσμια προς ένα αιώνιο σχήμα της ατομικότητας των ανθρώπων, αποτέλεσε ένα αίνιγμα για το σύγχρονο Ευρωπαίο».
«Η ενδυματολογία είναι η μελέτη των ενδυμάτων από ιστορική, οικονομική, ψυχολογική, κοινωνιολογική, γεωγραφική και κατασκευαστική σκοπιά. Ένδυμα είναι κάθε τι με το οποίο σκεπάζουμε το σώμα, ενώ ενδυμασία το σύνολο των εξωτερικών κυρίως ενδυμάτων. Πηγές της ενδυματολογικής έρευνας είναι τα ενδύματα αυτά καθαυτά, τα γραπτά μνημεία, ο προφορικός λόγος, οι καλλιτεχνικές απεικονίσεις, τα κάθε λογής σχέδια και τα κάθε είδους φωτογραφικά και κινηματογραφικά ντοκουμέντα.
Πριν εκατομμύρια χρόνια, τα ανθρώπινα όντα λες και βγήκαν από το δοσμένο φυσικό τους περίβλημα, για να μεταμορφωθούν σε αφύσικα όντα και να δώσουν όψη σε μια υπερ-φύση που θα εξέφραζε την αντίληψη του εαυτού τους ως δαιμόνια, ως πνεύματα, ως αγγέλους. Αυτό χαρακτηρίζει την ανθρωπότητα από τότε μέχρι σήμερα. Η οπτική σχέση 
μαγείας και τέχνης, η βάση της θρησκείας, της μαγείας, της τέχνης. Η αυτογνωσία μέσα από το ορατό σχήμα. Το μονοπάτι της μαγείας που οδηγεί πέρα από τα εγκόσμια προς ένα αιώνιο σχήμα της ατομικότητας των ανθρώπων, αποτέλεσε ένα αίνιγμα για το σύγχρονο Ευρωπαίο». Το θέμα της έκθεσης αφορά το ένδυμα από όλες τις οπτικές γωνίες που θα μπορούσε κανείς να το προσεγγίσει. Γιατί ντύθηκε ο άνθρωπος; Τι έπαιξε ρόλο; Η αιδώς ή ο τονισμός της σεξουαλικότητας; Ο στολισμός ή η προστασία; Πότε έγινε αυτό; Τι αναλογεί στον κάθε πολιτισμό; Ένα κομμάτι ύφασμα μπορεί να τυλιχτεί με πολλούς τρόπους γύρω από το σώμα. Στην αρχαία Ελλάδα, ο τρόπος που οι γυναίκες κυρίως τύλιγαν αυτό το κομμάτι ύφασμα γύρω από το σώμα τους, εμπνέει ακόμα και σήμερα τα μεγάλα ονόματα στο χώρο της μόδας.
Κάποια στιγμή αυτό το κομμάτι ύφασμα κόπηκε στο κέντρο, από κει πέρασε το κεφάλι για να κρεμαστεί ελεύθερα από τους ώμους. Από τη στιγμή εκείνη ανοίχθηκαν χιλιάδες δρόμοι στην κοπή και τελικά τη σύνθεση ενδυμάτων με περισσότερα του ενός κομμάτια υφάσματος. Μετά την απογείωση της καλαισθησίας στη δεκαετία του ’30, σήμερα βρισκόμαστε στην υπερβολή του μη φορέσιμου όπου οι σχεδιαστές μόδας χρησιμοποιούν το σώμα με τον ίδιο τρόπο που ένας καλλιτέχνης χρησιμοποιεί τον πηλό, το καναβάτσο ή κάποιο άλλο υλικό για να παράγει τέχνη. Από τη σωματογραφία μέχρι το μη φορέσιμο, σε
μια ελεύθερη εγκατάσταση αυτό πραγματεύεται η έκθεση «Ενδύεσθαι». Αφορμή για τη δημιουργία ενός Μουσείου Πολιτισμού του Ενδύματος. Η έκθεση «Ενδύεσθαι» στην Κύπρο λειτούργησε ως προσχέδιο μιας μεγαλύτερης έκθεσης που προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί στο Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα το 2010 και η οποία θ’ αγκαλιάζει το ίδιο περίπου αντικείμενο, δεν ξέρουμε αν θα είναι ακριβώς αυτός ο τίτλος της, βλέπετε οι φωτογραφίες άλλες είναι κοντινά πλάνα και άλλες είναι γενικές όψεις της έκθεσης και θα δείτε στοιχεία της φιλοσοφίας που ακολούθησε η κα Παπαντωνίου στο στήσ
ιμο και που έχουν να κάνουν ακριβώς μ’ αυτά τα ερωτηματικά που διέπουν το γιατί και πώς ντυνόμαστε και πώς εξελίσσεται η μόδα κατά τη διάρκεια των αιώνων. Το στήσιμο αφορά έναν κυρίως χώρο στο ισόγειο καθώς και μια ιδιαίτερη ενότητα που φτιάχτηκε κάποτε από ένα πατάρι, θα δω αν υπάρχει κάποια φωτογραφία να σας δείξω ακριβώς τι εννοώ, και όπου ακριβώς ανακατεύθηκαν ρούχα, ενδύματα από διαφορετικές εποχές. Ενώ στον πάνω όροφο του παταριού, στη συγκεκριμένη παρουσίαση που έγινε στην Κύπρο, υπήρχαν δημιουργίες σύγχρονων Κύπριων σχεδιαστών.
Θα ήθελα επίσης ν’ αναφερθώ σε δυο τρία στοιχεία πάρα πολύ σύντομα, σχετικά με τα βασικά
ζητούμενα για το όραμα αυτό του Μουσείου Πολιτισμού του Ενδύματος. Οι φορείς που συνεργάζονται για τον σκοπό αυτό είναι η Ελληνική Εταιρεία Ενδυμασιολογίας της οποίας είμαι μέλος κι εγώ, σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη και το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα. Το Μουσείο Μπενάκη και το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα έχουν ήδη δυο πολύ μεγάλες ενδυματολογικές συλλογές, οι οποίες θα μπορούσαν ν’ αποτελέσουν το αρχικό υλικό για κάποια μόνιμη έκθεση του Μουσείου, ενώ υπάρχει και υλικό για περιοδικές εκθέσεις που θα μπορούσαν να εκπροσωπήσουν την Ελλάδα στο εξωτερικό.
ζητούμενα για το όραμα αυτό του Μουσείου Πολιτισμού του Ενδύματος. Οι φορείς που συνεργάζονται για τον σκοπό αυτό είναι η Ελληνική Εταιρεία Ενδυμασιολογίας της οποίας είμαι μέλος κι εγώ, σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη και το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα. Το Μουσείο Μπενάκη και το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα έχουν ήδη δυο πολύ μεγάλες ενδυματολογικές συλλογές, οι οποίες θα μπορούσαν ν’ αποτελέσουν το αρχικό υλικό για κάποια μόνιμη έκθεση του Μουσείου, ενώ υπάρχει και υλικό για περιοδικές εκθέσεις που θα μπορούσαν να εκπροσωπήσουν την Ελλάδα στο εξωτερικό.
Το υλικό αυτό, παρ’ όλο που μιλάμε για ένα Μουσείο, θα ήθελα να σας πω ότι δεν αφορά μόνο παλαιά ενδύματα, η συλλογή βέβαια έχει ενδύματα από τον 16ο αι. και μετά, από την Ελλάδα κυρίως και απ’ τον ευρύτερο ελληνικό χώρο, αλλά και ενδύματα που ανήκουν σε πολύ πιο σύγχρονους σχεδιαστές. Ξέρω ότι ο κ. Τσεκλένης έχει κάνει μια πολύ μεγάλη προσφορά στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα αλλά και πολλούς άλλους Έλληνες σχεδιαστές που εκπροσωπούνται με δείγματα των πολύ τελευταίων χρόνων.Ο στόχος είναι το Μουσείο αυτό να γίνει στην Αθήνα και αναζητούνται συμπαραστάτες και 
χορηγοί και βέβαια στόχος είναι το Μουσείο Πολιτισμού του Ιδρύματος να συνεργάζεται με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Σχεδιαστών Μόδας και όλους τους αρμόδιους φορείς που μπορεί να έχουν σχέση με το ένδυμα και να υπάρχει μια άμεση σύνδεση ανάμεσα στην ιστορία του ενδύματος θεωρώντας ότι το ένδυμα πάντα σηματοδοτεί το χρόνο και σηματοδοτεί τα χαρακτηριστικά της κάθε εποχής, όχι μόνο στην ιστορία αλλά και στο σήμερα. Ο στόχος λοιπόν είναι η συνεργασία του Μουσείου αυτού ν’ αφορά και τη σύγχρονη δημιουργία, να υπάρχει 
δηλαδή ενδεχομένως μια δυνατότητα πασαρέλας, πωλητηρίου και άλλων τέτοιων στοιχείων.»
χορηγοί και βέβαια στόχος είναι το Μουσείο Πολιτισμού του Ιδρύματος να συνεργάζεται με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Σχεδιαστών Μόδας και όλους τους αρμόδιους φορείς που μπορεί να έχουν σχέση με το ένδυμα και να υπάρχει μια άμεση σύνδεση ανάμεσα στην ιστορία του ενδύματος θεωρώντας ότι το ένδυμα πάντα σηματοδοτεί το χρόνο και σηματοδοτεί τα χαρακτηριστικά της κάθε εποχής, όχι μόνο στην ιστορία αλλά και στο σήμερα. Ο στόχος λοιπόν είναι η συνεργασία του Μουσείου αυτού ν’ αφορά και τη σύγχρονη δημιουργία, να υπάρχει 
δηλαδή ενδεχομένως μια δυνατότητα πασαρέλας, πωλητηρίου και άλλων τέτοιων στοιχείων.»Πηγές φωτογραφιών:
Από το site του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος και του Ιδρύματος Λανίτη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου